Ξεχασμένα Αγροτικά Τοπία

Στόχος της πεζοπορίας είναι συχνά η αποτοξίνωση, η φυγή από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, η αποσύνδεση από την τεχνολογία και τη βουή. Αυτό ακριβώς προσφέρει η διαδρομή Μ37. Κινείται σε αρχέγονα αγροτικά τοπία στις άνυδρες βορειοανατολικές ακτές των Κυθήρων. Ξεκινώντας από την αμμουδιά του Διακοφτιού, και περνώντας από μια μικρή σπηλιά, ιερό πρωτοελλαδικής περιόδου, το παραθαλάσσιο μονοπάτι καταλήγει στις “αλαταρές” (όπως λέγονται στα Κύθηρα οι αλυκές) στις Πλάκες, όπου ακόμη και σήμερα οι ντόπιοι μαζεύουν με τον παραδοσιακό τρόπο θαλασσινό αλάτι, το περίφημο “αφράλατσο” (ανθός αλατιού). Από εκεί ξεκινάει η ανηφόρα στις πλαγιές της Βίγλας. Όλη η διαδρομή περνά τόπους διάστικτους από δεκάδες “καμάρες”, όπως λέγονται οι αγροικίες σε αυτήν την μεριά των Κυθήρων. Ελλείψει ξυλείας, οι κάτοικοι είχαν προσαρμόσει τη χαρακτηριστική αρχιτεκτονική των κτιρίων τους στα διαθέσιμα υλικά. Οι πέτρινες μονόχωρες ή δίχωρες καμάρες είναι μακρόστενης, αψιδωτής κατασκευής (βόλτο) με μια πόρτα, ένα παράθυρο απέναντί της, και πυροστιά, τεχνοτροπία που ίσως να προέρχεται από τα παράλια της βόρειας Αφρικής, την οποία “έφεραν” στα Κύθηρα οι Άραβες. Το κάθε ένα έχει και τη στέρνα του, με σύστημα υδρομάστευσης (συλλογής νερού) γιατί τα πηγάδια ήταν λιγοστά. Τα κτίρια είναι μέρος ξερολιθικών συμπλεγμάτων που αποτελούνται από τοίχους, περιφραγμένες εκτάσεις (“κλειστά”), πεζούλες και μονοπάτια. Πού και πού έχει ξεμείνει καμιά ελιά, αγριεμένη πια, που μαρτυρεί πως κάποτε εδώ τα εδάφη καλλιεργούνταν.

Η επιστροφή προς το Διακόφτι γίνεται μέσω ενός εντυπωσιακού φαρδιού μονοπατιού, που παιχνιδίζει και με το φαράγγι του Κακού Ποταμού. Στο Πρόβγαλμα, στο πρώτο σημείο απ’ όπου φαίνεται το Διακόφτι, στέκει ακόμη το πέτρινο παγκάκι που οι ντόπιοι ονομάζουν ο “Καφενές του Καμαριώτη”. Η θέα, άπλετη προς το λιμάνι του Διακοφτιού και το ναυάγιο, συνοδεύει σε όλη την κατάβαση, μέσα από τα ρείκια, τα φασκόμηλα, τα θυμάρια και τις αστοιβές. Στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής, μια παράκαμψη οδηγεί στο Μνημείο του Κολοκοτρώνη, το οποίο βρίσκεται στον κεντρικό δρόμο που συνδέει το λιμάνι με το υπόλοιπο νησί.